Het is Wereld Glaucoomweek en er wordt wereldwijd aandacht besteed aan de schade die deze oogaandoening aanricht, hoe het gediagnosticeerd, behandeld en voorkomen kan worden.
Wat is glaucoom?
Glaucoom is een verzamelnaam van oogaandoeningen die geleidelijk meer schade aanrichten aan de oogzenuw. Je oogzenuw zorgt ervoor dat er informatie van je ogen naar je hersenen wordt verzonden, zodat je een beeld kunt vormen van wat je ziet, verslechtering hiervan kan je gezichtsvermogen beïnvloeden.
In de ergste gevallen kan glaucoom tot blindheid leiden. Er wordt geschat dat er wereldwijd zo'n 4,5 miljoen mensen blind zijn als gevolg van deze aandoening en er wordt voorspeld dat dit aantal stijgt tot 11,2 miljoen in 2020.
Wie loopt het risico om glaucoom te krijgen?
Glaucoom kan bij iedereen, van iedere leeftijd voorkomen, alhoewel er mensen zijn die meer risico lopen dan anderen. Dit zijn onder andere oudere mensen (ouder dan 70 of 80), mensen met een Afrikaanse of Oost-Aziatische achtergrond en diabetici.
Waar ontstaat het door?
De schade wordt meestal veroorzaakt door een blokkade in het gebied rondom het oog, waardoor vloeistoffen zich ophopen, wat leidt tot een hogere druk. Het kan ook worden veroorzaakt door ouderdom, wat bij 1 op de 10 mensen van 75 of ouder het geval is, en de aanleg ervoor neemt toe als een ander familielid er eerder ooit mee is gediagnosticeerd.
Wat zijn de symptomen?
Glaucoom staat ook wel bekend als 'de stille dief van het zicht', en toont in eerste instantie vaak geen symptomen in het vroege stadium van de ziekte. Soms hebben patiënten van de ziekte last van onder andere hoofdpijn, oogpijn en wazig zicht, naast andere ongemakken, maar verlies van het gezichtsvermogen treedt pas later op.
Wat zijn de verschillende soorten glaucoom?
Er zijn veel verschillende soorten glaucoom, maar de twee meest voorkomende soorten zijn open en gesloten kamerhoekglaucoom.
- Gesloten kamerhoekglaucoom ontwikkelt zich langzaam en besluipt zijn slachtoffer langzaam, wat betekent dat de patiënt het vaak niet doorheeft totdat het gezichtsvermogen begint te verslechteren. In de meeste gevallen leidt dit ertoe dat zij direct medische hulp gaan zoeken, waardoor verdere schade voorkomen kan worden.
- Open kamerhoekglaucoom ontwikkelt zich langzaam en besluipt zijn slachtoffer langzaam, wat betekent dat de patiënt het vaak niet doorheeft totdat het gezichtsvermogen begint te verslechteren. Veel patiënten worden pas behandeld als ze al permanente schade hebben opgelopen.
Hoe kan het worden gediagnosticeerd?
Gelukkig kan glaucoom eenvoudig worden gedetecteerd als je je ogen regelmatig laat testen (op zijn minst één keer per twee jaar). Door deze moeite te nemen, weet je zeker dat je glaucoom ontdekt in een vroeg stadium en dat het behandeld kan worden voordat je schade hebt opgelopen.
- Oogdruk
Normaal gesproken gebruikt je oogarts een tonometer om de druk te meten. Er wordt een verdovingsmiddel en een kleurstof gebruikt en de tonometer wordt op het hoornvlies van het oog geplaatst. De meting die hieruit voortkomt is een indicatie van het drukniveau in het oog.
- Gonioscopie
Je oogarts kan de plek onderzoeken waar vloeistoffen worden afgevoerd uit het oog om te zien of er een opening of een blokkade zit. Om dit te doen gebruikt de dokter een gespiegelde contactlens en verdovende druppels.
- Perimetrie
Deze test controleert welk deel van het gezichtsvermogen bij een individu ontbreekt en staat ook wel bekend als een gezichtsveldonderzoek. De oogarts laat een serie lichtpuntjes zien en de patiënt wordt gevraagd om de lichtpuntjes te identificeren. Een aantal van deze puntjes vallen in het perifere zichtveld van de patiënt, het eerste deel dat wordt aangetast als iemand glaucoom heeft.
Hoe kan het worden behandeld?
- Oogdruppels
Het kan zijn dat je een recept meekrijgt voor gemedicineerde oogdruppels. Deze helpen om de druk in je ogen te verlagen en werken op verschillende manieren. Sommige reduceren de hoeveelheid vloeistof die de ogen produceren, en andere zorgen ervoor dat de afvoer van vloeistoffen uit de ogen toeneemt. Het is belangrijk dat je vasthoudt aan de oogdruppels die worden aanbevolen.
- Pillen
Het kan ook zijn dat er pillen worden voorgeschreven die hetzelfde doen als de oogdruppels, als deze niet voor jou geschikt zijn.
- Chirurgie
In sommige gevallen kan chirurgie nodig zijn. Het kan zijn dat je een laserbehandeling moet ondergaan om afgesloten afvoerbuisjes te openen, of om de productie van vloeistof in de ogen te verminderen. Het is ook mogelijk dat je een operatie nodig hebt om de afvoer in je ogen te verbeteren.
Om te voorkomen dat glaucoom schade aanricht aan je gezichtsvermogen, is het verstandig om je ogen regelmatig te laten testen. Een vroege constatering van glaucoom kan schade voorkomen en hoe langer het zich kan ontwikkelen, des te groter kan de impact zijn die het kan hebben. Dus als je in de afgelopen 2 jaar je ogen niet hebt laten testen, zorg er dan voor dat je zo snel mogelijk een afspraak maakt.
